TVTL Mukit Kondisaun Jornalista Greve Husu Rezignasaun Prezidenti Konsellu Administrasaun

DR.Espedito: Membru Konsellu hetaan Nomeiasaun Politika

Tempo semanal-Dili, 14.01.2011

Alberto Alves
 Lian Nain Jornalista TVTL Ne'ebe greve(TS)

Hahu loron Kuarta ate sezta feira jornalista TVTL hala’o aksaun greve nu’udar jeistu protesta ida hodi husu DR. Espedito dis Ximenes ninia rezignasaun husi prezidenti interinu konsellu administrasaun RTTL. “Sim… ami greve komesa horseik ho razaun prinsipal hakarak halo mudansa iha instituisaun nia laran, tanba desde membru Konselu Administrasaun Radio Televizaun nia mandatu iha tinan rua nia laran seidauk iha mudansa, ne’e duni ami hala’o greve para konselu tenke iha politika ida ne’ebe diak para bele hala’o mudansa iha instituisaun,” dehan Alberto Alves.

Nia haktuir katak, “forma tiha konselu ida ho ninia Presidente Interinu no buat sira ne’e hotu, maibe la iha mudansa, politikamente ambiente serbisu ladun diak, i kestaun ne’e sai lamentasaun ba funsionariu sira.”

Dala barak TVTL sempre hetaan kritikas husi ninia haree nain tan ba kuran programas maske estadu gasta osan boot hodi selu ba satelitu mas tan ba kuran rekursus nune’e duni oras ba emisaun barak liu okupa husi programa RTP ninian.

“Ema barak hakarak ejize kualidade iha instituisaun ida ne’e, liu-liu TVTL, maibe oinsa ami bele dezenvolve kreatividade ne’ebe ami iha se konselu administrasaun rasik la iha politika ida ne’ebe diak atu implementa,” hataan Alberto Alves alin husi eis Ministru da Defeza RDTL maka TNI sira oho no ninia restu mortais foin hetaan iha tinan kotuk iha Watu Lari.

“Ho razaun ne’e ami husu ba Presidente Interinu Konselu Administrasaun Expedito Dias Ximenes sebele karik rezigna an. Nomeasaun ne’e kompetensia Governu nian, Governu mak hatudu no Governu mak nomea Sr. Expedito, ne’e duni ami la husu Governu atu demite maibe ami husu ba Sr. Expedito atu rejigna an,” Alberto defende.

Staff TVTL kuran duni transportes, ekipamentus no rekursu umanus atu bele sai hanesan stasaun televizaun professional ida. “Ami nia aspirasaun ne’e ami hato’o bebeik ona mais nunka iha rejultadu konkretu ida ne’ebe atu muda ambiente serbisu ninian, para iha netik mudansa ruma atu ita bele hetan kualidade serbisu ne’ebe telespetadores sira ejize,” Nia foo razaun.

“Ami iha kreatividade, maibe se la iha politika ida husi leten entaun kontinua hanesan ne’e no ema hanoin ami mak la iha kapasidade, mas tuir lolos la’os funsionariu sira iha kapasidade maibe tanba funsionariu sira serbisu tuir politika ne’ebe konselu implementa. Ne’e maka problema.”

Aberto Alves lamenta liu, “desde tinan rua ona sira forma konselu administrasaun ida ne’e, maibe sei falta konselu fiskal, maski ninia estrutura ne’e iha mas to’o agora seidauk kria, ema sira ne’ebe atu tuur iha ne’eba mos to’o agora seidauk iha, konselu opiniaun seidauk iha no sei iha buat barak mak presija reforsa.”

Tuir Planu TVTL sei transforma ba empreza publika ida ne’ebe sei jere ninia orsamentu no programa rasik maibe ho tulun husi Estadu.

“Depois ami prepara tama empreza publika ne’ebe iha lian Indonesia BUMN (Badan Usaha Milik Negara), maibe atu hakat ba empreza publika ita tenke iha preparasaun diak hodi hatudu kualidade. Se ita tama iha empreza publika mak ita la’o ho situasaun uluk to’o agora konserteza empreza publika ne’e sei la la’o, ne’e duni buat ne’e hanesan ita mehi de’it tanba sei la realiza.”

Dezde loron rua ona hahu husi Kuarta Feira 12/01/2011 ate kinta feira loro kraik (13/01) journalista TVTL sei halo hela asaun greve hodi ezije rezignasaun husi Prezidenti board interinu DR. Espedito Dias Ximenes.

Durante kalan rua TVTL la iha programa no noticia halo populasaun barak maka kestiona. “Ohin to’o lokraik ami hein resposta, atu nune’e ami nia atividade bele la’o tanba ami nia asaun greve ne’e impaktu bot ida ba iha intituisaun publiku porke ne’e media informasaun,” alberto informa.

Alberto Alves dehan sira kompriende tebes publiku ninia direitu ba iha informasaun no, “ami mos hatene ida ne’e impaktu bot ida, maibe se la liu husi dalan ida ne’e ha’u sente Sr. Expedito ou husi parte kompotente sei toba hela.”

Problemas entre Prezidenti Board ho Journalista no dirijentes iha TVTL mosu kleur ona hodi empata dezenvolvimentu instituisaun ne’e. Iha momentu ruma kotuk mosu mos alegasaun husi staff TVTL mal administrasaun kona ba fornesimentu karreta transmisaun direita RTTL rua ne’ebe kestiona husi parte TVTL.

“Kerdizer husi meus seluk ami tenta dala hira ona mais nunka iha resposta diak, maibe se Sr. Expedito iha hanoin katak tuut iha konselu hanesan Presidente Interinu entaun nia ho ninia membru tenke elabora politika ne’ebe diak para bele lori instituisaun ne’e ba oin, mais realidade to’o agora la iha mudansa,” esplika Alberto Alves.

“Komu la iha mudansa, telespetador sira sempre hato’o bebeik sira nia ejizensia no ami iha kreatividade atu hadia kualidade mas la iha kondisaun diak, rekursu umanu limitadu, ekipamentus la to’o,kondisaun serbisu la diak, kareta aat no buat sira ne’e la rezolve no tinan ba tinan ita kontinua ho situasaun hanesan ne’e entaun la diak.”

“Parese Governu hein no politika ne’e sira mak tenke hato’o, i sira sai husi konselu ida, konselu ne’e tenke rona aspirasaun husi Instituisaun ne’e rasik liu-liu TVTL no to’o iha ne’eba sira tenke elebora politika ida hodi ejize ba Governu para bele kria kondisaun hodi nune’e bele aumenta kualidade serbisu. Maibe, se ida ne’e mak la konsege la’o, la konsege mosu no ami kontinua serbisu ho ambiente hanesan daudauk ne’e entaun diak liu ami para lai loron rua ou tolu.”

Tuir fonts jornal ne’e katak parte fungsaun publiku ba ona halo mediasaun maibe tuir journalista TVTL katak orgaun governu ninian ne’e seidauk konsege foo resposta ne’ebe kompriensivu maka jornalista sira sei nafatin halo greve.

“Se karik fo resposta katak iha ona mudansa ou Sr. Expedito prontu ona atu rejigna an hodi entrega fali kargu ba ema seluk, entaun oke.. ami mos hapara greve,” dehan porta Voz ne’e.

Hataan ba pergunta ne’ebe hateten, oinsa sekarik Sr. Expedito lakohi rezigna an, Portavos ne’e responde, “ne’e konkordansia husi ami tomak iha TVTL katak, se Sr. Expedito seidauk hakarak rejigna an parese ami nia serbisu seidauk la’o tanba ami hala’o ona greve konserteza ami mos prontu simu konsekuensia saida de’it. Ita hatene katak, ita halo greve ida sempre iha konsekuensia satan hanesan funsionariu ida, no se ita prontu atu hala’o buat ida hodi hetan mudansa mas se ita la alkansa objetivu entaun ninia konsekuensia ami prontu simu.”

Tuir fontes jornal ne’e iha RTTL dehan RTTL la’o kudeik ne’e mos tan ba konsekuensia la fiar malu iha konsellu administrasaun hodi keixa malu ba too iha parte Governu no iha momentu ruma kotuk mosu kazu ne’ebe membru konsellu balun ne’ebe nomeia husi orgaun seluk iha estadu RDTL ninia laran boikota mos atu ba hala’o sira nia servisu iha RTTL kazu ne’e inklui Sr. Jose Luis Oliviera rasik hakerek ona surat ba PM hodi dehan nia lakohi tan atu servisu hamutuk ho Prezidenti interinu.

“Ejizensia prinsipal mak Sr. Expedito tenke rejigna an no ami la iha direitu atu hatudu ida ne’e no ida ne’eba, maibe Governu atu hatudu se de’it mak mai importante mak tenke fo atensaun no elabora politika diak ho membru sira para bele hala’o mudansa ruma iha loron ikus.”

Nune’e duni Sr. Alberto dehan, “se la rejigna an ami kontinua greve no ami hotu – hotu tenke hamutuk oinsa buka solusaun para ami nia solusaun ne’e bele fo mos benefisiu ba telespetadores sira ne’ebe hein hela informasaun.”

“Se Sr. Expedito mak la sai no ami serbisu nafatin entaun ami halimar fali ho ami nia distinu rasik, tanba halo greve mais la atinze ba objetivu diak liu lalika halo, maibe se ami halo ona entaun ami nia intensaun prinsipal mak Sr. Expedito tenke sai.”

Tuir porta Voz ne’e foo opsaun ba Membru konsellu ne’ebe hili husi konsellu dos Ministrus ne’e katak, “Agora Sr. Expedito mak fihir no nia mos tenke hanoin, tanba nia de’it atu prejudika ema tomak ou nia mak ses para sira seluk la’o.”

Hafoin de reuniaun iha lokraik Alberto informa katak, “Ohin ami hasoru malu ikus nian ne’e atu hamutuk oinsa bele buka solusaun, tanba iha ona ‘tanda-tanda’ ou pasu positivu ida ba ami atu hatene ona ami nia ejizensia, ne’e duni liu husi konkordansia ne’ebe iha ami hotu prontu atu hein no espera katak resposta ne’ebe sei hato’o husi Sr. Expedito bele favorese no husi ne’e bele aseita.”

“Ami prontu serbisu tanba ami nunka hakarak atu boikote serbisu porke ami mos hakarak fo informasaun ba povu tanba oras ne’e povu hamlaha informasaun no sira hakarak hatene informasaun kona ba dezenvolvimentu nasional.”

“Ami nia intensaun la’os atu boikote ami nia serbisu, maibe ami nia intensaun ne’e so para atu muda ema ida hodi nune’e bele iha netik mudansa iha Instituisaun TVTL.”

To’o loron kraik Sexta (14/01) parte rua seidauk tuur hamutuk nafatin maibe tuir Prezidenti interinu DR. Espedito Dias Ximenes katak parte Fungsun publiku halo ona enkontru ho jornalista TVTL no hahu iha lampu verde. “Rezultado hahu ohin sira hahu servisu fali hanesan bain-bain,” dehan DR. Espedito Dias Ximenes via telemovel.

Tuir Prezidenti interinu Konsellu Administrativu ne’e katak ezijensia jornalista RTTL husi TVTL ne’e la tuir dalan.

“Ami nain lima ne’ebe tama konsellu administarasaun ne’e hetaan nomeasasaun politik. Kompetensia atu nomeia no hasai ne’e kompentensia orgaun do estadu sira ninian, ne’ebe problema falta kamera, kareta la iha ne’e loloos sira husu responsabilidade ba diretur TVTL, la’os mai fali board,” ses DR. Espedito hodi tula todan ba kapas director TVTL.

Maiske nune’e tuir Porta Voz seluk husi parte Jornalista TVTL ne’e maka greve hateten katak problema ne’e hetaan solusaun maske Komisaun Fungsaun Publika halo ona mediasaun. “La’e ida ami nia problema ne’e seidauk rezolvidu ida no ami nia pozisaun sei nafatin,” informa Pascoela dos Santos reporter senior ida iha TVTL.

Iha loron Sexta feira Komisaun fungsaun publika ba fali ko’alia ho Jornalista ne’ebe hala’o greve iha TVTL. “Ohin ne’e komisaun fungsaun publika husu ami hala’o ami nia servisu hanesan bain-bain maibe ami hamutuk ho ami nia director Sr. Antonio Dias katak hahu segunda Feira ami sei hala’o atividades normal tan ba interese publiku ninian,” nia esplika.

“Maibe ami nia ezijensia kontinua atu husu Sr. Espedito Dias Ximenes atu husik ninia kargu.”

Hataan b alia deklarasaun husi DR. Espedito dias Xiemenes ne’ebe ninia nomeiasaun ba membru konsellu administrasaun mai husi Governu hodi troka Vergilho guterres ne’e Pascoela dos Santos agumenta.“Ami husu tan baa mi haree politika konseelu administrasaun ne’e la lori mudansa di’ak ba ami.”

Konsellu dos Ministrus seidauk hili hikas Prezidenti foun Konsellu administrasaun RTTL hafoin diskusaun pro ho kontra iha Konsellu dos Ministrus tempu ruma kotuk.(TS)