Thursday, 8 April 2010

MNEC Informa Ona Nia Rezignasaun, Mais Ministru Nafatin

Kupa: “MNEC Public liar.”
“Sé konsellu Ministru deside buat ruma kona ba ha’u nia ministeiru, ha’u maka primeiru tenki hatene. La’os katak ha’u simu fali mensajen ida husi asesora Primeiru Ministru katak ha’u tenki rezigna an.”  

Iha loron Sabado mais ou menus tuku 22 minutu 30 kalan (27/03/2010) gabinete Primeiru Ministru Kay rala Xanana Gusmao simu SMS ho hakerek iha lian Portuges haruka tuir numeru Telemovel Official ne’ebe utilizadu husi MNEC DR. Zacarias Albano da Costa.  “Amanha mesmo quero falar com o Primeiro Ministro antes de Anunciar publicamente minha resignaçaõ,” dehan iha sms ne’ebe haruka liu husi numeru telemovel 7230016 mak DR. Zacarias uza. Karik urjente tebes mak MNEC haruka sms ba Primeiru Ministru RDTL iha kalan no fin de semana mak karik PM mos loron sei fera ulun hela mos ba promosaun PNTL sira nian. 

Iha loron 05/03/2010 sabado semana ida depois jornal ne’e publika iha ninia sitiu exkluzivamente no emprime iha jornal iha loron 05/04/2010. Publiku hakfodak no iha loron 06/04/2010 durante de ceremonia aniversariu ba dala sanolu Banku dezenvolvimentu Asia nian iha edifisiu MNEC praia dos kokeirus Dili, DR. Zacarias dehan, “ha’u mos uluk jornalista, hanesan imi. Mais jornalista tebes duni. I ha’u bele dehan ba imi ha’u la fiar buat hotu hotu jornais sira hakerek. Ha’u bele dehan ba imi lalika fiar buat hotu-hotu jornais sira hakerek. ” 

Iha parte seluk Presidenti partidu Milenium Demokratiku hateten katak nia la fiar, ninia belun Presidenti PSD, DR. Zacarias la barani atu lakon ninia kadeira mamar iha uma mutin boot tasi ibun praia dos kokerus nian. Kupa mos alega katak MNEC so bele haruka SMS ameasa PM de’it dehan atu rezigna maibe nia dehan MNEC la konsisten ho ninia lia menon. Tuir Kupa atetude MNEC nian ne’e la eduka povu. “Prosesu edukativu katak lideransa ida tenki konsistenti iha ninia lia fuan ho asaun,” dehan Hermengildo Lopes alias Kupa. “Ha’u hanoin MNEC halo ona “kebohongan publik” ka “Public lier” tan ba publiku hatene ona katak nia informa ona ninia rezignasaun maibe ohin nia tauk atu realiza ninia rezignasaun ne’e,” kupa alega. 

MNEC Zacarias iha 06/04 foo sala media ninia publikasaun maiske bainhira jornal Tempo Semanal atu publika ninia noticia sei halo konfirmasaun ho MNEC  via telemovel iha loron 03/04/2010 no DR. Zacarias la nega alegasaun ne’e. 

“Nein dismente i nein konfirma maibe bainhira ha’u fila iha dia 6, depois ko’alia ho Sr. pm depois sei ko’alia ba Jornalista sira.” Iha loron 12 antes, DR. Zacarias Albano Da Costa sente katak urjente tebes atu informa ba Gabinete PM maiske iha kalan oras 22 minutu 30 kona ba ninia rezignasaun maibe iha  07/04/2010 durante de konferencia parseiru dezenvolvimentu  iha ex- Merkadu Municipal Dili, ba jornalista sira MNEC la sita ona konteudu SMS katak sei ko’alia ba publiku kona ninia rezignasaun (Notisia TS loron 05/04/2010) mais foti fali kestaun kona ba fontes ne’ebe mak foo sai ninia sms. “ha’u hanesan ministru presiza ko’alia ho primeiru Ministru. Tuir mensajen ka tuir email ka tuir sa ida de’it. Agora ha’u lamente tebe-tebes katak iha gabinete PM nia laran, ema balun mak foo sai fali mensajen sira ne’e i mensajen hirak ne’e la esplika. Porque sé mensajen ida fo sai hanesan ne’e deit, la esplika naturalmente distorse buat bara-barak. Agora ha’u hanoin ida ne’e mos tenki punidu tuir diretu penal i iha estatu funsaun publiku mos tenki iha konfidensialidade ba komunikasoens, ba dokumentus no ba informasoens hotu-hotu iha laran. “Ha’u hanesan ministru ko’alia ho PM naturalmente ke ha’u la hein katak iha elementus iha Gabinete Primeiru Ministru rasik mak foo sai ba liur,” Lamenta Zacarias. “I dala ruma ha’u hakarak dehan ba imi katak ha’u seidauk ko’alia duni ho Primeiru Ministru ne’e duni mak ha’u labele ko’alia ho ita boot sira. Mais ha’u hakarak dehan de’it katak sé informasaun ruma, sé mensajen ruma mak ha’u haruka ba Primeiru Ministru foo sai ba liur primeiru, ne’e la loos. Segundo foo sai de’it mensajen sira ne’e, ema la kompriende. I ha’u labele esplika buat sira ne’e ba imi por que ha’u seidauk ko’alia ho Primeiru Ministru tan seidauk esplika ba PM. katak Ida ne’e mak akontese i ha’u nia hanoin nusa.” “I agora ha’u hakarak lamenta tebe-tebes katak, iha gabinete Primeiru Ministru i gabinete Sekretariu Estadu konsellu Ministru mak foo sai buat ida ne’e. Ida ne’e la loos. Por que ha’u iha direitu atu halo komunikasaun tuir ne’ebe ne’ebe de’it ho PM.” Nia realsa katak nia iha direitu atu ko’alia ho PM liu husi SMS, email no karta mais, “sé mak la iha direitu maka ema sira ne’ebe fo sai mensajen sira ke ha’u nia ba Primeiru Ministru sein husu esplikasaun ba ha’u i ba Sr. Primeiru Ministru rasik.” 

Bainhira husu kona ba kontiudu SMS ne’ebe hatudu hanesan ameasa atu rezigna an Ministru ne’e ho lalais kua hodi alega, “Naun, ha’u mak simu mensajen husi asesora Sr. Primeiru Ministru nian eehh dehan katak sr. Sekretariu Estadu Agio mak haruka, atu forsa ha’u atu rezigna an.” “Ha’u por prinsipiu la hatudu ha’u nia mensajen sira ne’e ba imi. Mais sé imi hakarak ha’u mak hatudu mensajen sira ne’e ba imi. Portantu ida ne’e maka loos.” Zacarias mos hateten nia leal ba Primeiru Ministru no governu no kestiona, “sé maka la leal ba Amp, hodi vota ho Fretilin iha parlamentu kontra votus amp nian? Ne’e PD maka halo duni. Foin dadauk ne’e ita hotu hatene votus ba Sr. Sebastiao Ximenes nian ba provedor Direitus Umanus Justisa nian, sé mak la leal no sé mak la leal?”
 

“Agora Sr. deputadu sira seluk hakarak distorse buat sira ne’e dehan ha’u mak la leal ba PM maibe ha’u sempre liakl iha situasaun sa ida de’it.” Bainhira husu kona ba karik nune’e entaun mosu dezentendimentu entre partidu sira iha AMP Zacarias dehan loos duni. “Ne’e imi rasik hatene, la iha disiplina iha parlamentu nia laran. Sé Sr. presidenti Parlamentu dehan ba nia deputadu sira pelumenus disiplina uitoan, vota tuir AMP nia instrusoens. Sin. Mais iha duni parlametu nia laran la iha disipilina. I agora dehan ha’u mak la leal ba Primeiru Ministru
ne’e ita hakarak bosok povu, “Zacarias deklara. Tuir reportajen Jornal Timor iha edisaunloron 07/04 Presidenti  PN, Fernando de Araujo Lasama apoiu PM hasai ministru ne’ebe la loyal.
 

Iha parte seluk husu Deputadu husi Bankada CNRT, Aderito Hugo da Costa reazen katak karik DR. Zacarias rezigna duni husi pozisaun sei la lori impaktu negativu ruma ba governasaun Xanana ninian tan ba tuir matematika kadeira CNRT iha 18, PD iha 8, ASDT iha 5, Undertim 2 no independenti ida nune’e lakon kadeira 6 sei la doko ai riin AMP. “Diak liu gentleman, lalika kucing-kucingan tan ba pozisaun ne’e hanesan pozisaun Ministru hanesan pozisaun politiku la’os hanesan pozisaun kareira,” dehan Hugu ho fiar an. 

Tuir realidade, iha AMP nia ukun, partidu ne’ebe iha liu benefisiu maka PSD, tan ba pozisaun importante hanesan Vice PM ida, Ministru Negosiu Estranjeiru no Cooperasaun, Ministru Dezenvolvimentu Ekonomia, Sekretariu Estadu ida ne’ebe rezigna ona no Vice Presidenti Parlamentu Nasional, PSD mak okupa.

1 comment:

Abrao Ximenes said...

Ita hein took nia progresu, sira iha direitu para koligasaun nafatin ou dada-an. Maibee se la konkonfia malu ona i la loyal ona. Dalan diak mak cerai tia deit. Duke hafuhu netik ida seluk nia sala. I ida tan Sira komesa konta sai ona sira nia deskontente ba malu.