Thursday 23 December 2010

MI Seidauk Hader Husi Mehi Naruk Nune’e Estada Lolotoe aat liu tan

Maliana-Tempo Semenal, 21.12.2010

Aniversariu ukun rasik an tinan walu ona maibe kondisaun liuron entre bobonaro ba lolotoe kontinua at nafatin maske iha tinan 2009 Projetu pakote Reeferendum mosu komesa halo rehabilitasaun ba dalan husi bobonaro ba lolotoe ozo maibe la too ba vila lolotoe.

Estrada lolotoe ne`ebe aat grave tebes ba too vila tamba ne’ebe empata komunidade sub-distritu refere labele halo movimentu transporte ba mai hodi tula sira nia produtu agrikula ba merkadoria. Too agora transporte pobliku la halo operasaun mai iha sub-distritu ne’e tan ba de’it kondisaun estrada ne`ebe balu komesa monu no rai halai,” dehan Nicolau Monis, admistrador sub-distritu lolotoe.

Nia hateten katak hare ba iklima iha distritu bobonaro iha tinan ida nia laran udan monu rai lapara provoka dalan monu no balu kotu ona. Ha’u husu ba ministriu infrastutura bele toma atensaun maximu ba Estrada hirak ne`e balu monu no halai ona tamba durante ne`e komunidade sira ho nia komitmentu rasik hodi hadia ho liman rasik maibe estrada ne`ebe sira hadia ho liman la aguaenta tamba to semana de’it komesa monu fila fali ho ida ne`e husu orgaun kompentente mai tau matan no tenke hadia atu nune labele halai tan.

“Tamba tinan sanolu nia laran estrada lolotoe ba vila seidauk hadia too agora. Se nune’e hela de’it oinsa ita nia komunidade bele ba fa’an sira nia produtu lokal iha distritu seluk, liu-liu iha kapital dili. Wainhira kondisaun estrada nune’e nafatin entaun produtu local hanesan kafe ho seluk tan husi Lolotoe sei la sai husi fatin ne’e.”

Tuir Observasaun lalika dehan kareta pasajeiru publiku hanesan angunan ho Mikrolet maibe motor de’it mos ba araska.

Iha parte seluk Xefe suku Lebos, Domingos Oliviera iha dada lia ho jornal ne’e iha ninia suku fatin indika ninia sentiment. “Ami iha lolotoe sinte triste tebes haree estrada ida. Tan ba iha tinan lubuk ida ne`ebe ita hamriik mesak. Maibe ita nia nai ulun sira seidauk tau matan maximu ba estrada ne`ebe aat. Liu-liu estrada Lolotoe tun ba too vila agora aat tebes ne’ebe persiza atu hadia la-lais,” Domingos Oliviera haklaken.

“Ita hatene povu Lolotoe ne`ebe moris ho kafe sira persija tebes atu ba fa’an sira niakafe iha fatin seluk, maibe haree ba kondisaun estrada nune’e. Konserteza sira labele ba fa’an iha fatin seluk.”

“Iha oportinidade ida ne`e ami husu ba ministeriu kompentente tenke iha rensponsabilidade ba estrada ne`ebe liga ba vila komesa monu no hein de’it para atu kotu.”

Liuron ne’ebe aat la’os preokupa de’it lider komunitariu sira maibe mos Carlos Costa Neiru, komunidade ida husi sub-distritu Bobonaro ne`ebe durante ne`e moris husi nia to’os kafe maka hamoos hela ninia kafe du’ut dehan, “ha’u hanoin persija ita nia governu sentral tenke tau matan la-lais ba estrada ne`ebe aat no balu atu kotu daudaun nune`e ami bele ba fa’an ami nia produtu lokal iha merkadu Maliana no kapital dili.

“Ami nia liafuan seluk la iha maibe nu’udar toos nain ami nia husu mak estrada tenke diak atu nune’e ami bele ba fa’an ami nia produtu iha fatin seluk hodi nune’e ami bele suztenta ami nia familia no selu ami nia oan sira nia eskola. Tan ba hanesan durante ne’e, ami hare la iha movimentu transporte publiku razaun maka kondisaun estrada ladiak.”

“Dala barak ami atu ba viajen Maliana de’it, ami tenke aluga motor ida ho nia presu U$ 30 mak foin bele tula ami ba Maliana. Situasaun hirak ne`e mak ami hasoru iha iha base ne’e i bele hamate ami ne`ebe moris hanesan toos nain.”

Estrrada aat ne’e la’os akontese de’it iha distritu Maliana ho sub-distritu Lolotoe maibe akontese mos iha parte seluk iha Timor Leste. Hetook aat l,iu tan Kapital nasaun ne’e de’it dalan kuak ba mai no ohin iha ponte kais ninia sorin besik Jadin Kolmera kompania balun hahu koeleta tan fali Dolar ona tan ba hahu karik liu fali tan alkatraun ba kuak tradisional iha area refere.(TS).

No comments: