TEMPO SEMANAL - DILI, 10/11/2012
TINAN barak ona Estudante
husi eskola Primaria Belako Suku Rai Mea,Sub-Distritu Zumalai Distritu Covalima
la iha kondisaun di’ak. Tanba, besik tinan lima ona futuru jerasaun Timor-Leste
ne’ebé estuda iha eskola refere tuur de’it iha rai. Pior liu tan meza no
kadeira ba mestri sira la iha.
 |
| Imajen eskola sekundaria ida iha Bekora mak hanesan nee (Foto TS special) |
Situasaun hanesan ne’e kuaze
akontese iha fatin barak, inklui eskola balun iha kapital nasaun Timor-Leste,
liu-liu eskola sira iha area rurais. Realidade ida ne’e akontese daudauk ba
eskola primaria Belako Distritu Kovalima, tanba to’o ohin loron eskola refere
la iha fasilidade ne’ebe sufesente, hanesan kadeira no meza. La’os ne’e de’it,
eskola refere ninia kondisaun aula mós la sufesente ona atu hala’o prosesu
aprendizajen iha laran. Tanba, kalen balun komesa kuak, plafon dodok hotu ona,
la iha janela no odamatan.
“tinan lima ona ha’u nia estudante
sira sei tuur de’it iha rai hodi simu meteria husi mestri sira. Tanba, la iha
kadeira no meza. Nune’e mós, aula ne’ebe mak estudante sira uza la iha
kondisaun di’ak , kadeira no meza ba mestri sira mós la iha, ne’e duni iha oras
aula nian mestri sira hamrik de’it mak hanorin” dehan Diretor Eskola Primaria
Belako, Armindo Amaral ba Jornal Tempo Semanal iha ninia hela fatin.
Tuir nia, problema menus fasilidade
la’os akontese de’it iha sira nia eskola fatin. Maibe, problema hanesan ne’e
akontese mós ba eskola Primaria, Pre-Sekundaria no eskola Sekundaria balun iha
Distritu Kovalima.
Ho laran triste ulun boot eskola
primaria Belako esklarese katak, kestaun hirak ne’e sira hato’o dala barak ona
ba Departamentu Edukasaun Distritu
Kovalima. Maibe, ate agora seidauk hetan resposta ruma. “problema ne’ebe
ha’u estudante sira enfrenta ha’u sempre hato’o bebeik ba diretor Edukasaun
Distritu Kovalima, maibe sira dehan hein deit no to’o ohin loron seidauk iha
mudansa” tenik Diretor ne’e hodi taka ninia liafuan.
Tuir Carlito Magno, nu’udar
estudante nia sente triste ho situasaun ida ne’e, maibe tanba hakarak atu hetan
matenek entaun obrigasaun ba sira tenke simu realidade ne’ebe iha hodi
tuur de’it iha rai para simu materia
husi mestri sira.
Estudante ne’e mós rekoinese katak,
ambiente eskola ne’e la favoravel ba sira atu estuda ho diak. Ne’e duni, sira husu ba Governu espesialmente
ba Ministeriu Edukasaun tau konsiderasaun
ba problema ne’ebe mak oras ne’e daudauk sira hasoru, liu-liu oinsa bele
fasilita kadeira, meza no hadia lalais kondisaun eskola ne’ebe at.
“Ami hakarak husu ba Menistriu
Edukasaun atu hadia eskola hirak ne’ebe aat, hodi nune’e ba jerasaun tuir mai
labele tan hasoru problema hanesan ne’e.” estudante ne’e suzere.
Nune’e mós, Manuel Lopes aman husi
estudante hateten, kada tinan Estadu aprova osamento ba Menisteriu Edukasaun
iha ou lae..? Tanba escola ida ne’e harii besik tinan lima ona, mais estudante sira
nafatin tuur iha rai hodi tuir prosesu aprendizajen.
Nu’udar aman ne’ebe iha
responsabilidade moral hodi fó eskola ba ninia oan, Manuel Lopes kestiona
katak, tanbasá governu kria tia politika kona ba eduasaun gratuita maibe la iha
kualidade? .
Iha parte seluk, Xefe Suku, Rai Mea
Jorge Lopes hateten” escola ida ne’e liman rohan Indonesia nian no iha tempu
ukun an kontinua loke fila fali ba povu nia oan sira atu sira bele buka aprende
iha escola ida ne’e.
Klaru katak, kondisaun eskola ne’e
agora daudauk ladiak ona, kalen sira dook hotu, lai sira monu hotu ona, janela no
odamatan la iha. maibe, husi parte Governu liu-liu Ministeriu ne’ebe kompotente
seidauk mai hare. Ne’e duni, halo povu nia oan sira tenke tuur nafatin iha rai.
“dala barak hau mos ha’u hato’o ba
nai ulun sira kona ba kondisaun escola ida ne’e maibe nunka iha resposta” dehan
Xefe Suku ne’e hodi hateten, la’o deit escola ida ne’e mak aat maibe situasaun
hanesan ne’e akontese mos iha fatin balun.
Liu husi biban ida ne’e, ulun boot
Suku Rai Mea hakarak husu ba kintu
guvernu liu husi Menistru Edukasaun foun bele rezolve problema ida ne’e. (**)
No comments:
Post a Comment