Tuesday 6 November 2012

MEMBRU PN HUSU PNTL HALO PROSESU DICIPLINAR AGRAVADO BA MEMBRU PNTL HALAKON KILAT


TEMPO SEMANAL -DILI, 06/11/2012

Membru komisaun B Parlamentu Nasional,
Deputadu David dias Ximenes

Loron Sia Fulan Novembru Octavio Iha Posibilidade reativa hikas hafoin de hetan suspensaun iha fulan setembru tan ba halo kilat FNC ida ne’ebe kolaka iha nia. Kazu refere mosu iha fulan Jullo. Tuir Informasaun husi parte kompetente dehan katak kilat ne’e lakon besik iha Bar ida iha pante kelapa iha kalan ida. PNTL mos investiga ona Feto ne’ebe  deskonfia sa’e iha kareta ne’ebe konduz husi komandante intelijen ne’e.

Noticia kona ba reativa hikas membru PNTL ne’e iha hanoin kahor malu uitoan maibe membru komisaun B ba asuntus defesa no seguranca, Deputadu David Dias Ximenes dehan ne’e lavia akontese tan ba razaun ne’e la’os hetan fali ona ka lada’uk hetan fali. Maibe Kilat lakon depois ba mosu fali iha ema seluk nia liman, ne’e mak nia ezije nafatin atu investiga ema ne’ebe komete eru ba halo lakon kilat ne’e.

Wainhira husu tan ba kilat ne’ebe karik hetan fali ona nune’e membru ne’ebe halo lakon kilat ne’e bele reativa fali ona maibe mandate la aceita. “labele, labele. Kilat ne’e lakon ita seidauk hatene oin sa maka lakon, halakon iha ne’ebe no halo nusa maka lakon. Reativa fila fali ne’e kerdizer kee komandante Jeral la lori ona legalidade maibe lori de’it ona ninia vontade, agora iha ne’e secretariu do Estadu ho Ministru, sira nia pozisaun halo nusa? Ne’e favoritzmu demais, dala ida tan favoritzmu ona.

Kilat lakon ne’e grave. Ba ha’u uluk ami iha tropa ne’e kategora ba prosesu diciplinar agravado katak ne’e todan nune’e bele mos espolsu, bele mos despromosaun.

David deklara kilat PNTL ninian ne’ebe lakon ne’e hatudu katak, “primeiru frakeza institusional, tan atu lori sai kilat ne’ene hodi halo saida ninian. Ne’e primeiru ita tenke hatene. I Segundo, kilat atu foo sai ne’e, foo sai ba se. Los duni nia graduadu no nia oficiais superior mas mentalidade oficiais superior ne’e iha duni ga ou iha de’it maka favoritizmu de’it. “

“Porke ba ami uluk ne’ebe hanesan trpa portuges ninian kilat ne’e hanesan ita nia fen, so mate maka ema foti kilat. Nune’e husu investiga tuir to’ok kilat ne’e lakon iha servisu fatin ou momentu ne’eba ne’ene lakon iha medan pertempuran ka lakon oin sa. Keta momenta ne’eba membru ne’e ema tiru kanek todan maka ema foti kilat ne’e ga ou halo nusa mas se karik nia ba bu’at seluk maka lakon, ne’e aat liu ona,” David Ximenes dehan ho son piadas.

“Sorte ita iha ne’e seidauk iha tribunal militar. Se iha tribunal militar ida maka oin seluk kedan. Loloos ne’e diciplina agravadu ona ne’e esplusa. So ke ha’u admira iha ne’ene mak labarik balun, soldadus balun la ba servisu loron hat ka loron lima sira duni sa kedas mas ba sira ne’ebe halo lakon kilat ne’ene la iha bu’at ida. Ne’e regualmentu sira policia nian ne’e halo nusa maka ne’e ha’u mos la hatene.”

Membru komisaun B ne'ebe tau matan ba asuntus Defesa no Seguranca parlamentu nasional ne’e dehan, “Ita hotu-hotu hadomi ita nia instituisaun nune’e ita hakarak hadia. Hadia ne’e eru sira ita korije no ita aviza malu para bu’at sira ne’e labele akontese tan.”

“Ne’e desizaun preliminary para haree to’ok prosesu kilat ninian maibe sanksaun seluk fali. Momentu ne’eba ne’e foti suspensaun ba nia atu buka tuir kilat ne’e lori fali ba instituisaun. Agora dehan hetan ona, balun dehan iha Primeiru Ministru nia liman, nune’e loloos halo investigasaun ba ema ne’ebe halo lakon ne’e tan ba sa maka kilat ne’e mosu fali iha PM nia liman momentu ne’eba nia lori kilat ba ne’ebe maka lakon no tan sa maka kilat ne’e lakon.  Kilat ba mosu iha PM nia liman ne’e la’os sai problema principal tan ba uluk mos ami iha esperiencia kuandu ema entrega kilat ne’e ba liu ami nia superior sira ne’ebe la’os problema kilat karik mosu iha PM nia liman,” David Ximenes dehan.

David dias ximenes dehan diak liu investiga to'o hetan abut husi problema kilat lakon ninian ne'e tan membru PNTL sira du'un ema arbiru de'it kuandu ninia membru sira maka la iha responsabilidade ba sasan estadu ninian.

Wainhira jornal ne’e via telefone koko konfirma ho sekretariu do estadu ba Segurance ne’ebe daudaun ne’e hamutuk ho komandante jeral PNTL tuir hela konferencia Interpol ina Roma dehan, “suspensaun ne’e temporariu nune’e nia bele reativa fali maibe kazu refere halo ona inevstigasaun no ha’u husu ona atu haruka ba prokuradoria atu submete ba prosesu judicial ninian.”

Kona ba deklarasaun komandante Jeral PNTL mak dehan kilat kilat ne’ebe lakon iha semana ikus fulan Jullo tinan ne’e hetan fali ona Sekretariu do Estadu Francisco guterres dehan, “ha’u hanoin keta seidauk karik tan ba ha’u mos seidauk rona bu’at ne’e iha duni ona Primeiru Ministru nia liman.

Francisco Guterres mos aceita atu iha investigasaun maibe mos, “tenke investiga sira ne’ebe foti kilat ne’e.”

Tuir Informasaun katak membru PNTL ida ne’ebe deskonfia involve iha kazu foti komandante intelijen PNTL ninian ne’e kaptura ona. 

No comments: