PARTE II: Konstrusaun Ospital Referal Baucau ENSUL La Kumri Kontratu

Tempo Semanal 23/11/2012

BAINHIRA jornal Tempo Semanal hakat ba edifisu kompaina ENSUL hodi husu prosesu konstrusaun Ospital Referal Baucau. Maibe, Diretor kompaina ENSUL, Vitor Manuel P.B dos Santos Paiva haktuir katak, rezultadu konstrusaun ne’e atinze ona 60%. Maibe, tanba defikulidade kona ba material no definisaun tempu ho situasaun entaun halo projetu demora tanba problema  ke rai fatuk hodi aternu. 

Deklarasaun diretor kompaina ENSUL ne’ebé hateten, prosesu konstrusaun atinze ona 60%, diferensia ho esteitmentu ne’ebé hato’o husi ‘teknik pelaksana’, Luis Modesto ba Tempo Semanal iha Distritu Baucau.

Tuir teknik pelaksa Luis Modesto, desde inisiu projetu hahu to’o agora foin mak atinji 50 %. Tanba, falta material konstrusaun ne`ebé mak sempre mai tarde. Dala ruma to`o fulan tolu mak foin to`o iha fatin konstruksaun. Ne’e duni, mak prolonga serbisu Konstruksaun nian. Maibe, agora material konsruksaun to`o ona no serbsu hahu la’o fali ona.

Serbisu hahu la’o fali ona. Maibe, bainhira loos mak atu finaliza ami seidauk bele fó data fiksu. Maibe, tuir akordu iha fulan kotuk tenke remata. Maibe, ninia  prolema mak hanesan ohin ha’u dehan. Konstruksaun ida ne`e uza hotu keranka besi no ninia modelu hanesan ho Ospital Referal sira seluk, soke Ospital Rrefera Baucau iha medida bo’ot” esplika ‘teknik pelaksana’ husi nasaun Potugal ne’e.

Nune’e mós, Diretor Jeral Ospital Referal Baucau, Liborio da Costa Alves hateten, konstrusaun Ospital Referal Baucau ne`ebe hala’o husi kompainha ENSUL hahu iha loron 6 Desembru 2010. Maibe, to’o agora konstrusaun ne’e rasik seidauk remata no foin lalais konstrusaun paradu tiha, tanba hein material konstrusaun husi Indonesia. “agora konstruksaun ne`e hahu la’o fali ona. tanba, material hirak ne`e to’o ona iha fatin konstruksaun. Problema Konstrusaun Ospital Referal Baucau seidauk ramata. Tanba, falta material no tuir akordo projetu ne’e tenke remata iha tinan ida ne`e mais realidade konstrusaun ne’e seidauk hotu” dehan Alves.

Tuir Alves, sira hato`o ona preokupasaun hirak ne’e ba guvernu, liu-liu Ministru Saude atu hare asuntu ida ne`e. Maibe, resposta ba relatoriu ne`e governu sei fó tan 8 bulan ba kompaina ENSUL atu halo ramata obra ne`e. “Ami husu ba Ministru Saude tenke halo diskusaun kona ba kestaun ida ne’e, atu nune’e kompaina bele finaliza lalais ninia serbisu iha tempu badak. Tanba, kuaze tinan ida ona konstrusaun ne’e seidauk ramata.

Admistrador Distritu Baukaun Antonio A Guteres mós kestiona kona ba kapasidade kompaina ENSUL tanba, tuir kontratu projetu ne’e sei remata iha tinan ida ne’e no kompaina rasik promete sei remata obra ne’e iha fulan 7 nia laran. Maibe, realidade hatudu kompaina ENSUL rasik la kumpri ninia promesa.

Agora daudauk povu Baucau hein hela konstrusaun ne`e bainhira loos mak hotu, hodi nune komunidade sira bele uza ona Ospital ne`e. Tanba,  povu Baucau oferese rai ne`e ba estadu, liu-liu Ministeriu Saude para atu hala’o konstruksaun ba Ospital Referal.

“Konstruksaun ne`e la la’o ba oin. Tanba, kompaina seidauk preparadu. Maibe, kompania ne`ebe tama ona iha tendirisasaun Internasional tenke ho ekipamentus konstrusaun ne’ebé kompletu. Konstrusaun la’o neneik tanba kompaina ladun iha responsabilidade masimu atu ezekuta projetu refere. Tan ne’e, kompaina la halo tuir ninia promesa.  To’o agora kalen sedauk taka no balu foin monta besi. Ida ne’e hatudu katak kompaina la iha responsabilidade ba konstruksaun refere.” Akuza Administrador Distritu Baucau. (**)